ایرج طهماسب چگونه همچنان بین مردم محبوب مانده است؟ - وبلاگ منصوری

به گزارش وبلاگ منصوری، سخت است با گذشت چهار دهه فعالیت هنری، همچنان بر قله ایستاده باشی و بتوانی با آثارت مخاطبانت را سر ذوق بیاوری. معمولا برنامه سازهای تلویزیونی پس از مدتی درخشش، دیگر نمی توانند آن موفقیت را تکرار نمایند و به مرور نام و چهره شان از بین مردم محو می گردد. به ویژه برنامه سازان دهه شصت و هفتاد که با توجه به تغییرات اجتماعی و رسانه ای کشور، از روزهای اوج شان فاصله گرفتند و ایده هایشان قابلیت جذب مخاطب نداشت.

اما همیشه در هر حوزه ای استثنا وجود دارد و ایرج طهماسب یکی از آن استثناهای برنامه سازی است. مردی با ظاهری کاملا معمولی که رسانه و مخاطبانش را به خوبی می شناسد و فرمول موفقیت در رسانه را پیدا نموده است. طهماسب به دور از هیاهو و زرق و برق های رایج و بدون کپی برداری از برنامه های خارجی، خیلی ساده و تر و تمیز کارش را انجام می دهد و مخاطبش را پیدا می نماید.

مردی برای تمام فصول

بینندگان برنامه های طهماسب که حالا مرزهای چهل سالگی را رد می نمایند، لقب مردی برای تمام فصول را به او داده اند. آقای مجری مهربان سال های پیش، هنوز با همان صلابت و حوصله برنامه هایش را می سازد و برای لحظاتی هم که شده، اوقات خوشی را برای بیننده اش رقم می زند.

کافی است سری به شبکه های اجتماعی بزنیم تا علت این محبوبیت را متوجه شویم. بخش های مجذوب کننده برنامه ی مهمونی در پیج های مختلف بازنشر می شود و بازدید بالایی دارد. پس از پخش هر قسمت مهمونی ، طهماسب و عروسک هایش، اینستاگرام را در تسخیر خود در می آورند و بخش هایی از برنامه به صورت سریالی به اشتراک گذاشته می شوند. سوال اینجاست که راز موفقیت ایرج طهماسب در کجاست و او چگونه در رکود برنامه های پربیننده و در رقابت با پلتفرم های مختلف و فضای مجازی همچنان دیده می شود و مردم برنامه هایش را دوست دارند؟

طهماسب برای تبدیل شدن به برند آقای مجری فراز و نشیب های خودش را طی نموده است. او رشته ی تئاتر را در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران خوانده و همین موضوع شناخت و علاقه اش را به ساخت برنامه های عروسکی نشان می دهد. هرچند برنامه های او در آغاز کار، بیننده های زیادی نداشت و ورود کلاه قرمزی به مرور، آقای مجری را به مرد محبوب دهه شصتی ها تبدیل کرد. نخستین علت موفقیت طهماسب و کلاه قرمزی به عشق، علاقه و ممارست آقای مجری در برنامه سازی برای بچه ها برمی شود.

طهماسب در آغاز کارش یک مجری معمولی مثل دیگر مجری های تلویزیون بود. او حتی در بحبوحه جنگ به برنامه هایش رنگ شعار و ایدئولوژی نیز می داد ولی هرچه که گذشت بیشتر و بهتر به فضای کار در تلویزیون پی برد و با هوشمندی متوجه علاقه های مخاطبانش شد.

بر اساس همین توجه و تیزهوشی بود که طهماسب عروسک کلاه قرمزی را از یک برنامه تلویزیونی به یک پدیده در سینمای ایران تبدیل کرد و این شخصیت عروسکی را به معروف ترین و محبوب ترین حد در جامعه رساند.

رفاقت با جبلی

طهماسب قبل از اینکه تصمیم به ساخت فیلم سینمایی کلاه قرمزی و پسرخاله بگیرد در چندین فیلم سینمایی ایفای نقش نموده بود ولی در آخر به همان علاقه همیشگی اش که همان کار با عروسک ها و برنامه سازی برای بچه ها و نوجوانان باشد، برگشته بود. از خوش اقبالی ما، رفاقت و همکاری طهماسب با یک هنرمند خلاق دیگر به نام حمید جبلی، اتفاقات مبارکی را در سینما و تلویزیون کشور رقم زد. در دهه هفتاد شرایط سینمای کودک و نوجوان بهتر از این روزها بود و فیلمسازان دل و دماغ بهتری برای فعالیت داشتند. اما در میان فیلم ها و مجموعه های تلویزیونی آن موقع، این کلاه قرمزی و پسرخاله بود که در کشور موج درست کرد و مردم را به سینما کشاند.

ایستادن در صف بلیت فروشی فیلم کلاه قرمزی و پسرخاله یکی از خاطرات مشترک دهه شصتی هاست. بعضی خوش شانس بوده اند و پس از ایستادن طولانی در صف، توانسته اند فیلم را بر پرده سینما ببینند و بعضی دیگر کم طاقت بوده و حوصله صف های طولانی جلوی سینماها را نداشته اند.

طهماسب به خوبی می دانست برای اینکه مردم به اثرش اقبال داشته باشند، باید بتواند یک داستان مجذوب کننده و سرراست را برایشان تعریف کند. سپس باید برای عروسک هایش شخصیت بسازد و به آن ها هویت بدهد. طهماسب برای این مقصود با همراهی جبلی و همایون اسعدیان، فیلمنامه کلاه قرمزی و پسرخاله را نوشت و شخصیت هایی مجذوب کننده برای عروسک ها در نظر گرفت. هویت سازی و دادن کاراکتر به عروسک ها، عاملی شد تا طهماسب در قسمت های بعدی کلاه قرمزی بتواند داستانش را بر پایه شخصیت هایش جلو ببرد.

نحوه برخورد و صحبت طهماسب با عروسک ها به حدی باورپذیر و طبیعی بود که بیننده تصور نمی کرد، آقای مجری در حال صحبت با شیئی بی جان است. او چنان به عروسک ها جان می داد که انگار آن ها همان جا حی و حاضر هستند.

لیدر تیم

می توان وسواس این کارگردان بر روی کیفیت کارش را در طراحی و ساخت عروسک هایش نیز مشاهده کرد. در دورانی که معمولا برنامه سازان عروسک هایشان را زشت، زمخت و بد ریخت طراحی می کردند، کلاه قرمزی و دوستانش، زیبا و اصولی طراحی می شدند. از فیلم های سینمایی تا مجموعه های تلویزیونی ، طهماسب همیشه با دقت و ظرافت ساخت عروسک هایش را انجام داده است.

نکته دیگر آنکه طهماسب به کار تیمی اعتقاد و علاقه زیادی داشته و هنوز هم این نکته را در آثارش به خوبی می توان مشاهده کرد. کار تیمی کردن اصل مهمی در سینما و تلویزیون است و طهماسب به درستی به این نکته واقف است. او سعی نموده با جمع کردن برترین های هر حوزه به کارش غنا ببخشد و اثرش را از هر لحاظ دیدنی کند.

ایرج طهماسب از همان نخستین فیلم سینمایی اش تا بعدها که به مجموعه تلویزیونی کلاه قرمزی در تلویزیون و مهمونی در شبکه نمایش خانگی رسید، همیشه جمعی از برترین ها را در کنارش داشته است. از عروسک گردانی تا طراحی صحنه و موسیقی و نویسندگی، همه آدم هایی حرفه ای در حوزه شان هستند که حرف هایی برای گفتن دارند.

ذکر یک نکته بهتر این موضوع را نشان می دهد. معمولا عموم مردم کمتر عروسک گردانان و صداپیشگان عروسک ها را می شناسند ولی انقدر کلاه قرمزی و پسرخاله در بین مردم شخصیت هایی محبوب هستند که همه، جهان فنی زاده را به عنوان عروسک گردانش به یاد می آورند. یا صداپیشگانی که در مجموعه کلاه قرمزی کار کردند بیشترشان بعدها به چهره هایی سرشناس تبدیل شدند. کاظم سیاحی، محمد بحرانی و بهادر مالکی نمونه ای از این صداپیشگان هستند که به واسطه کار با طهماسب به شهرتی قابل توجه دست پیدا کردند و بعدها در سریال ها و فیلم های سینمایی بازی کردند.

طهماسب برخلاف بعضی از مجری ها و برنامه سازان تلویزونی دنبال دیده شدن و مطرح کردن خودش نیست. برای او تیم و خروجی کار اهمیت دارد و نمی خواهد به خاطر دیده شدن خودش، کلیت یک برنامه را به فنا بدهد. بارها دیده ایم که آقای مجری در برنامه های تلویزیونی از عروسک هایش کمتر دیده شده است.

این مجری محبوب پس از گذشت سال ها، همچنان آن پرستیژ و متانتش را حفظ نموده است. ایرج طهماسب در مقابل دوربین خودش است و مردم همین خود حقیقی بودن را دوست دارند. او با همین شخصیت در راس هرم گروهش قرار گرفته است و ابایی از مطرح شدن دیگر اعضای تیمش ندارد. طهماسب در گفتار و رفتار اصالتی دارد که آدم از دیدنش کیف می نماید.

بعلاوه ایرج طهماسب در کنار سخت گیری های معمول در کار، دست تیمش را برای بداهه گویی و خلاقیت باز می گذارد. محمد بحرانی تعریف می کرد که خاطرات آقای همساده در لحظه شکل می گرفت. او پیش از ضبط به این که او چه بگوید فکر نمی کرد چون می خواست هنگام ضبط این خاطرات تازگی داشته باشند و برای خود وی هم خنده دار باشند تا موقع تعریف خاطره خنده هایش واقعی باشند.

ایرج طهماسب در میان مردم و هنرمندان بسیار محبوب است. کمتر پیش آمده که بازیگران سینما دست رد به سینه او بزنند و دعوتش برای آمدن به برنامه هایش را رد نمایند. بازیگرانی که هیچ گاه در سریالی تلویزیونی بازی ننموده اند، به راحتی به برنامه های طهماسب آمده اند و با شخصیت های عروسکی گرم صحبت شده اند.

نوبت مهمونی

ایرج طهماسب با همین دست فرمان و فرمول به سراغ مجموعه مهمونی رفته است. وقتی طهماسب با صداوسیما بر سر ساخت سری تازه مجموعه کلاه قرمزی به توافق نرسید، خیلی ها فکر می کردند آقای مجری کار سختی برای جا انداختن برنامه اش میان مردم داشته باشد.

محبوبیت عروسک های مجموعه کلاه قرمزی مثل ببعی، فامیل دور، دیبی، آقای همساده و … بقدری در میان مردم زیاد بود که کمتر کسی فکر می کرد، آقای مجری بدون این عروسک ها کارش پیش برود. اما ایرج طهماسب تنها به یک قسمت برای شناساندن عروسک های تازه احتیاج داشت و پس از آن همه با شیطنت های بچه و پشه به خوبی آشنا شدند.

محبوبیت این دو عروسک در بین مردم به حدی بالا رفته که دیگر کمتر کسی از کلاه قرمزی یاد می نماید. ایرج طهماسب با عروسک ها جادو می نماید و طوری به آن ها جان می دهد که انگار چنین شخصیت هایی در جهانی واقعی حضور دارند و نفس می کشند. طهماسب این بار بدون کلاه قرمزی و جبلی، برنامه اش را ساخت و نشان داد خودش چه درک بالایی از ساختن یک برنامه درست و حرفه ای دارد.

اگرچه حمید جبلی در کنار طهماسب حضور ندارد، ولی آقای مجری اصول کار تیمی کردن را فراموش ننموده است. کار نویسندگی این مجموعه را یکی از نقاط قوت مهمونی است به همراه چهار نفر دیگر انجام می دهد و محصول این کار تیمی، قسمت هایی مجذوب کننده و دیدنی شده است.

در کنار تمام این این ویژگی ها، باید درک و شناخت طهماسب از مخاطبانش را تحسین گفت. او از دهه شصت تا به امروز، همراه با تغییر ذائقه مخاطبانش حرکت نموده و توانسته خودش را به روز نگه دارد. آقای مجری همچون بیننده برنامه هایش موهای سرش سفید و پیرتر از قبل شده، ولی هنوز همان طراوت قبلی را حفظ نموده است. طهماسب تغییرات اجتماعی و نسلی را می بیند و می فهمد باید متناسب با این تغییرات برنامه بسازد.

بعلاوه طهماسب مهارت عجیبی در شوخی با خط قرمزها دارد و این یکی از مجذوب کنندهیت های کار اوست. در مجموعه های کلاه قرمزی که از سال 1388 تا همین چند سال پیش در تلویزیون پخش می شد، بارها شوخی های بامزه و جالب عروسک ها را دیدن کردیم. از تماس های تلفنی فامیل دور در نیمه شب تا خاطرات آقای همساده و دیگر شخصیت های عروسکی، همگی باری از طنز را به همراه داشت که گاهی به خط قرمزهای جامعه طعنه می زد.

الان اوج این طنازی را در مجموعه مهمونی مشاهده می کنیم. طهماسب حالا در شبکه نمایش خانگی دستش برای شوخی کردن باز است و عروسک هایش چقدر ظریف و طنازانه با آقای مجری شوخی می نمایند. شوخی هایی آشنا از جنس شوخی های کوچه و بازار که بسیار هوشمندانه کار شده است.

مهمونی به لطف نبوغ و تیم آقای مجری به یک برنامه حال خوب برای این روزها تبدیل شده است. مردم دلشان برای حاضر جوابی های بچه و حرص و ولع پشه ضعف می رود و دیدنی این عروسک ها در کنار آقای مجری احساس خوب به دیدنگر می دهد. باید نبوغ و خستگی ناپذیری ایرج طهماسب در طول این سال ها را تحسین کرد و از او بابت رنگی کردن جهانی مان تشکر کرد.