مراسم گلاب گیری کاشان (تاریخچه، زمان و نحوه برگزاری)
به گزارش وبلاگ منصوری، مراسم گلاب گیری کاشان به این علت که عملیات دریافت گلاب از گل محمدی به صورت سنتی انجام می شود، مورد علاقه و توجه گردشگران داخلی و خارجی است
گلاب ماده ایی مقطرشده است که بسیار خوشبو و معطر است. از زمان های دور این ماده خوشبو را مقدس می دانستند و به همین علت کاربردهای بسیاری از گذشته تا به امروز در موارد مختلف داشته است. این ماده به واسطه بوی خوش خود توانسته به مقدس ترین مکان برای مسلمانان یعنی کعبه راه پیدا کند و هر ساله خانه خدا را با گلاب کاشان شستشو می دهند.
تاریخچه گلاب گیری کاشان
پیشینه و تاریخ گلاب گیری کاشان به سالیان دور باز می شود . باستان شناسان در این منطقه و به ویژه در سیلک آثاری را کشف کرده اند که نقوش حکاکی شده بر روی آنها نشان گل سرخ به همراه داشته است. همچنین شعرها و سفرنامه های بسیاری به وجود گل سرخ در این منطقه اشاره کرده اند .به طور مثال جمله عالم بزرگ محمد محسن فیض کاشانی که در قمصر کاشان زندگی خود را گذرانده در آثار خود به وجود این گل اشاره کرده است. همچنین شاردن جهانگرد معروف فرانسوی که در زمان شاه عباس از این منطقه دیدن کرده و از وجود گل در این منطقه خبر داده است.
اهالی کاشان همچنان از روش تقطیر و گلاب گیری باستانی که همچنان از تکنیک های کارآمد است استفاده می کنند؛ به همین دلیل مراسم گلاب گیری کاشان به لتان معروف است. آنچه که باعث حضور تماشاگران زیادی در این منطقه شده همان شیوه سنتی گلاب گیری است .
شیوه سنتی گلاب گیری
در هوای مطبوع بهاری با باز شدن شکوفه های گل محمدی، اهالی کاشان از کوچک و بزرگ و زن و مرد از صبحگاه مشغول چیدن گل های محمدی می شوند. پس از اتمام چیدن گل ها آنها را انبار کرده و آماده گلاب گیری به روش سنتی می کنند. گلاب گیری به روش سنتی توانایی ان را دارد که جهانگردان را برای مشاهده جذب نماید.
گلاب گیری تکنیک ها و روش های مختلفی دارد. ابوالقاسم عبداالله قاسانی در قرن هفتم هجری قمری در کتابی به معرفی انواع عطرها پرداخته است. وی در بخشی از کتاب خود قمصر کاشان را خوش بو ترین منطقه در سرزمین ایران معرفی کرده و از گلاب گیری با استفاده از دستگاه های تلفیقی مطالب مبسوطی بیان کرده است.
در مناطق مختلفی از ایران گلاب گیری انجام می شود ولی علت شهرت جهانی و مرغوبیت گلاب کاشان به خاطر استفاده از تکنیک خاص و سنتی آن است. گلاب گیری کاشان با ظریف ترین و اصولی ترین روش انجام می شود و تولید گلاب با غلظت بالا که به روش ترمذی موسوم است در این مکان صورت می گیرد.
گلاب از نظر مذهبی دارای جایگاه ویژه ایی است و علاوه بر عطر آگین کردن فضاهای مذهبی، هر ساله در 9 ذی الحجه خانه خدا با گلاب ناب کاشان شسته می شود.
زمان و مکان برگزاری گلاب گیری کاشان
شهر کاشان با آمدن بهار و با باز شدن غنچه های گل محمدی رنگ و بوی خاصی به خود می گیرد. با شروع زمان چیدن گل محمدی و گلاب گیری، هر ساله مسافران زیادی به این منطقه سفر می کنند تا از این مناظر لذت ببرند و از نزدیک به تماشای مراسم گلاب گیری بنشینند. زمان برگزاری این مراسم از اواسط اردیبهشت ماه تا اواسط خرداد ماه هر سال است .
اگرچه نام گلاب کاشان با شهر قمصر عجین شده اما در شهرهای دیگری چون نیاسر، برزک و روستاهای ون، سده، وداقان و... هم این مراسم برگزار می شود .
شهر قمصر در جنوب کاشان در فاصله 30 کیلومتری واقع شده است. این شهر با مردمان مهمان دوست و خونگرمش پر از باغ گل هایی است که شرایط تماشای گلاب گیری برای مسافران را دارند. قمصر علاوه بر شهرتش در گلاب گیری، دارای طبیعت بسیار زیبایی در دل کویر است که چشم ها را خیره می کند. همچنین این شهر زیبا ییلاق بسیار خوش آب و هوایی است. امام زاده پیر داوود که بنای آن به دوران آل بویه می رسد در این منطقه وجود دارد .
شهر نیاسر که به کهن باغ شهر ایران شهرت دارد در 30 کیلومتری غرب کاشان واقع شده که علاوه بر مراسم گلاب گیری دارای آثار دیدنی از جمله آبشار نیاسر، بنای چهار طاقی و آتشکده می باشد.
راه رسیدن به کاشان و شهرهای اطراف آن از طریق اتوبان تهران به اصفهان به نام خلیج فارس است. با توجه به اتوبان خوبی که در این منطقه احداث شده است، دسترسی به کاشان از شمال و جنوب کشور آسان بوده و می توان به سادگی در مراسم گلاب گیری کاشان شرکت کرد.
منبع: setare.com