7 ماده غذایی پرمصرف که باعث خارش پوست می شوند - وبلاگ منصوری

به گزارش وبلاگ منصوری، اگرچه طیف گسترده ای از شرایط می تواند باعث خارش پوست گردد، اما در بیشتر موارد خارش پوست علامت حساسیت غذایی است. معمولاً افرادی که حساسیت غذایی دارند نسبت به پروتئین های خاصی که در مواد غذایی وجود دارد، واکنش نشان می دهند. چون سیستم ایمنی آن ها این پروتئین ها را به عنوان یک ماده مضر شناسایی می نماید و برای مبارزه با آن آنتی بادی فراوری می نماید.

شناسایی مواد غذایی آلرژی زا برترین راه برای جلوگیری از علائم نامطلوب حساسیت غذایی است. در این مقاله از وبلاگ منصوری مگ شما را با 7 ماده غذایی مختلف که می توانند در اثر بروز یک واکنش آلرژیک باعث خارش پوست شوند، آشنا می کنیم. ما را تا انتهای این مقاله همراهی کنید.

چرا برخی از غذاها باعث خارش پوست می شوند؟

به طور کلی، غذاها نباید باعث خارش بدن شوند، مگر اینکه شما به یک مشکل خاص مانند حساسیت غذایی یا عدم تحمل هیستامین مبتلا باشید. اگر بعد از خوردن یک غذای خاص دچار خارش می شوید، علائم خود را با پزشک در میان بگذارید تا علت بروز این مشکل تعیین گردد. رژیم غذایی خود را بدون مشورت با پزشک تغییر ندهید. اگر حساسیت غذایی دارید، خوردن غذاهایی که باعث خارش پوست می شوند ممکن است به بروز عوارض شدید منجر گردد.

حساسیت غذایی

حساسیت غذایی شایع ترین علت خارش بدن است. حساسیت غذایی باعث می گردد بدن با آزاد کردن مواد شیمیایی باعث التهاب، تورم، خارش و قرمزی پوست گردد. رایج ترین غذاهایی که می توانند در برخی از افراد باعث واکنش آلرژیک شوند عبارتند از: گندم، شیر، تخم مرغ، سویا، ماهی، بادام زمینی و آجیل درختی. گوجه فرنگی، توت فرنگی، آناناس و افزودنی های غذایی هم جزء مواد آلرژی زا طبقه بندی می شوند. خارش ناشی از حساسیت غذایی می تواند در هر نقطه ای از بدن به بروز کهیر و اگزما منجر گردد.

سندرم آلرژی دهانی

سندرم آلرژی دهانی در اثر واکنش متقاطع رخ می دهد و باعث خارش دهان، گلو و لب ها می گردد. واکنش متقاطع زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن شما پروتئین های موجود در یک غذای خاص را به اشتباه گرده گیاه در نظر می گیرد. چون هم گرده و هم آن ماده غذایی خاص حاوی پروتئین های مشابهی هستند.

رایج ترین غذاهایی که باعث ایجاد سندرم آلرژی دهانی می شوند، میوه ها، سبزیجات و مغزهای خوراکی هستند. به عنوان مثال، اگر به گرده گیاه راگوید (Ragweed) حساسیت داشته باشید، خوردن کدوسبز، طالبی، موز و خیار می تواند باعث ایجاد خارش در دهان شما گردد. در برخی موارد، پختن مواد غذایی از خارش بدن جلوگیری می نماید.

عدم تحمل هیستامین

هیستامین یک ماده ی شیمیایی است که در بدن از بروز عفونت جلوگیری می نماید. وجود بیش از حد هیستامین در بدن باعث ایجاد التهاب، خارش و تورم در بافت های نرم مانند ریه ها، پوست و سینوس ها می گردد. برخی از غذاها حاوی هیستامین هستند و باعث بروز حساسیت و خارش بدن می شوند. ماهی تن، اسفناج، پنیر، بادمجان و مخمر همگی حاوی هیستامین هستند. سردرد، برافروختگی پوست، ضربان قلب سریع، خس خس سینه و غش از سایر علائمی هستند که در اثر عدم تحمل هیستامین رخ می دهند.

کدام غذاها می توانند باعث خارش پوست شوند؟

خارش و تحریک پوست می تواند به وسیله عوامل زیادی ایجاد گردد، از خشکی پوست گرفته تا حساسیت های غذایی. اگر مستعد خشکی، خارش و التهاب پوست هستید، ممکن است رژیم غذایی شما مقصر باشد. بنابراین، باید بدانید که چه غذاهایی ممکن است باعث تحریک پوست شوند. رایج ترین غذاهایی که به علت حساسیت غذایی می توانند باعث خارش پوست شوند، عبارتند از:

1. سویا

اگرچه حساسیت به سویا در میان شیرخواران و بچه ها شایع است، اما بزرگسالان هم ممکن است با این مشکل روبرو شوند. حساسیت به سویا از واکنش نسبت به پروتئین خاصی که در سویا و سایر محصولات حاوی آن (مانند میسو، توفو و تمپه) وجود دارد، ناشی می گردد.

حساسیت به سویا می تواند عوارض جانبی متعددی ایجاد کند. به عنوان مثال، باعث بروز اگزما یا درماتیت آتوپیک (Atopic dermatitis) گردد که با خارش و التهاب پوست تعیین می گردد. بعلاوه ممکن است اثرات نامطلوب دیگری برای سلامتی ایجاد کند و به بروز علائمی مانند تورم، سوزن سوزن شدن دهان، درد معده و خس خس سینه منجر گردد.

درماتیت آتوپیک وضعیتی است که باعث قرمزی و خارش پوست می گردد. این بیماری در بچه ها شایع است، اما در هر سنی ممکن است رخ دهد. درماتیت آتوپیک یک بیماری مزمن محسوب می گردد که علائم آن به طور دوره ای ظاهر می شوند. هیچ درمانی برای درماتیت آتوپیک وجود دارد. اما می توان علائم آن را کاهش داد یا از شعله ور شدن آن ها جلوگیری کرد. معمولاً اجتناب از مصرف صابون های تند، مرطوب کردن منظم پوست و استفاده از کرم ها یا پمادهای دارویی یاری نماینده است.

اجتناب از مصرف غذاهایی که باعث خارش پوست می شوند، می تواند در درمان درماتیت آتوپیک مؤثر باشد. افرادی که به سویا حساسیت دارند باید از مصرف تمام محصولات حاوی سویا اجتناب نمایند. اما غالباً می توانند با خیال راحت از برخی مواد فرآوری شده مانند روغن سویای تصفیه شده و لسیتین سویا (یک افزودنی غذایی) استفاده نمایند.

2. بادام زمینی

حساسیت به بادام زمینی نه تنها یکی از شایع ترین حساسیت های غذایی است، بلکه یکی از خطرناک ترین آن ها محسوب می گردد. در افرادی که به بادام زمینی حساسیت دارند، مواجهه با پروتئین های خاصی که در این ماده غذایی یافت می گردد می تواند به بروز پاسخ ایمنی منجر گردد.

غالباً حساسیت به بادام زمینی با بثورات پوستی و سایر علائم مانند تورم زیر پوست، خس خس سینه، تنگی نفس و مسائل گوارشی تعیین می گردد. در موارد شدید، حساسیت به بادام زمینی ممکن است باعث آنافیلاکسی (Anaphylaxis) گردد که یک واکنش آلرژیک بالقوه کشنده است.

آنافیلاکسی یک واکنش آلرژیک شدید است که می تواند در عرض چند ثانیه یا چند دقیقه پس از مواجهه با چیزی که به آن حساسیت دارید، رخ دهد. آنافیلاکسی باعث ترشح اندازه زیادی مواد شیمیایی از سیستم ایمنی می گردد که می تواند باعث شوک گردد. فشار خون به طور ناگهانی کاهش می یابد، مجاری تنفسی باریک می گردد و تنفس مختل می گردد.

از علائم و نشانه های رایج آنافیلاکسی می توان به نبض سریع و ضعیف، واکنش های پوستی از جمله کهیر و خارش پوست، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، سرگیجه و غش اشاره نمود. در هنگام بروز این واکنش باید بلافاصله اپی نفرین تزریق کنید. اگر اپی نفرین ندارید، باید فوراً به اورژانس مراجعه کنید.

تحقیقات نشان می دهد که ابتلا به آسم ممکن است خطر بروز واکنش های آلرژیک شدید را در افرادی که به بادام زمینی حساسیت دارند، افزایش دهد. افرادی که به بادام زمینی حساسیت دارند باید قبل از افزودن محصولات حاوی بادام زمینی به رژیم غذایی خود با پزشک مشورت نمایند.

در برخی موارد، ممکن است مصرف روغن بادام زمینی بسیار تصفیه شده برای کسانی که به بادام زمینی حساسیت دارند، بی خطر باشد. با این حال، باید از مصرف روغن بادام زمینی تصفیه نشده یا روغنی که با پرس سرد به دست آمده، اجتناب گردد. در روش پرس سرد، روغن با فشار مکانیکی و بدون حرارت تماشا فراوری می گردد.

3. گندم

گندم یکی از محصولاتی است که به طور گسترده در سراسر دنیا کشت می گردد. گندم یکی از شایع ترین آلرژن های غذایی است که حساسیت به آن حدود 1 درصد بچه ها و بزرگسالان را تحت تأثیر قرار می دهد.

حساسیت به گندم به علت مواجهه با پروتئین های موجود در این ماده غذایی که آلبومین (Albumin)، گلیادین (Gliadin)، گلوبولین (Globulin) و گلوتن (Gluten) نام دارند، ایجاد می گردد. این ماده غذایی می تواند باعث بروز علائمی مانند خارش، ناراحتی گوارشی و مسائل تنفسی گردد. برخی تحقیقات نشان می دهد که حساسیت به گندم در میان افرادی که بیماری های زمینه ای مانند آسم، اگزما یا حساسیت فصلی دارند، شایع تر است.

افرادی که به گندم حساسیت دارند باید از مصرف تمام غذاهای حاوی گندم از جمله نان، آرد، پاستا یا کراکر خودداری نمایند. بعلاوه مهم است که برچسب محصولات غذایی را به دقت بخوانند. چون گاهی اوقات گندم در محصولاتی مانند سس، سوپ های آماده و گوشت های فرآوری شده هم یافت می گردد.

4. شیر گاو

حساسیت به شیر گاو مسئله ای است که بیشتر در میان شیرخواران و بچه ها مشاهده می گردد. معمولاً این حساسیت غذایی از وجود دو پروتئین در شیر گاو ناشی می گردد که پروتئین وی (Whey) و پروتئین کازئین (Casein) نامیده می شوند.

افرادی که به پروتئین های شیر گاو حساسیت دارند در هنگام مواجهه با آن ها دچار مسائلی مانند تورم لب ها، زبان یا گلو و بعلاوه خارش یا سوزن سوزن شدن اطراف دهان می شوند. استفراغ، اسهال، کرامپ معده (انقباضات دردناک معده)، خس خس سینه و آنافیلاکسی از سایر علائمی هستند که ممکن است بعد از مصرف شیر گاو مشاهده شوند. افرادی که به شیر گاو حساسیت دارند باید از مصرف تمام محصولات حاوی آن شامل شیر، ماست، پنیر، کره و بستنی خودداری نمایند.

5. تخم مرغ

حساسیت به تخم مرغ معمولاً به وسیله پروتئین های خاصی که در سفیده تخم مرغ یافت می شوند، ایجاد می گردد. این پروتئین ها اووالبومین (Ovalbumin)، اووترانسفرین (Ovotransferrin)، لیزوزیم (Lysozyme) و اووموسین (Ovomucin) نام دارند. یکی از علائم اصلی حساسیت به تخم مرغ کهیر است که می تواند باعث قرمزی، تورم و خارش پوست گردد. حساسیت به تخم مرغ ممکن است به بروز طیف وسیعی از مسائل گوارشی از جمله استفراغ، اسهال و درد معده هم منجر گردد.

برخی از افرادی که به تخم مرغ حساسیت دارند می توانند بدون بروز هیچ مسئله ای از مصرف تخم اردک، غاز یا بلدرچین لذت ببرند. اما برخی از آن ها باید به طور کامل از خوردن تخم پرندگان خودداری نمایند. به همین علت، اگر به تخم مرغ حساسیت دارید، قبل از اینکه تخم سایر پرندگان را در رژیم غذایی خود بگنجانید با پزشک مشورت کنید تا از بروز علائم منفی جلوگیری گردد.

6. آجیل درختی

اصطلاح آجیل درختی به هر آجیلی که روی درخت رشد می نماید (از جمله بادام، بادام هندی، گردو، پسته و فندق)، اطلاق می گردد حساسیت به آجیل درختی بسیار شایع است و تقریباً 4/9 درصد از جمعیت دنیا با آن درگیر هستند.

واکنش های آلرژیک به علت وجود پروتئین های خاص در آجیل درختی از جمله اولئوزین ها (Oleosins)، لگومین (Legumin)، ویسیلین ها (Vicilins) و آلبومین های 2S (2S Albumins) ایجاد می گردد. حساسیت به آجیل درختی باعث سوزن سوزن شدن، قرمزی و خارش پوست و بعلاوه تورم دهان می گردد. در مبتلایان به آسم، اگزما و تب یونجه ممکن است واکنش آلرژیک نسبت به آجیل درختی شدیدتر باشد.

برخی از افراد ممکن است تنها به انواع خاصی از آجیل درختی حساسیت داشته باشند. با این حال، به علت خطر آلودگی متقاطع در فراوری مواد غذایی اغلب توصیه می گردد در صورت داشتن حساسیت به طور کامل از مصرف آجیل درختی خودداری گردد. آلودگی متقاطع زمانی اتفاق می افتد که یک غذا با غذایی که به آن حساسیت دارید، تماس پیدا می نماید.

7. ماهی

حساسیت به ماهی در اثر واکنش آلرژیک به ماهی های باله دار مانند ماهی تن، سالمون و ماهی کاد رخ می دهد. معمولاً این مشکل به وسیله پروتئین های خاص موجود در ماهی، از جمله پاروالبومین ها (Parvalbumins)، ایجاد می گردد. در افرادی که به ماهی حساسیت دارند، قرار گرفتن در معرض این پروتئین ها می تواند باعث درد معده، کهیر و خارش پوست گردد.

برخی از افراد ممکن است به انواع خاصی از ماهی حساسیت داشته باشند و بدون مشکل بتوانند از سایر ماهی ها استفاده نمایند. با این حال، معمولاً به افرادی که به ماهی حساسیت دارند توصیه می گردد از خوردن همه ماهی ها و محصولات حاوی ماهی به علت خطر آلودگی متقاطع اجتناب نمایند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

طبیعی است که هر از گاهی دچار خارش پوست شوید. اما در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر باید در اسرع وقت به وسیله پزشک معاینه شوید:

• خارش مداوم پوست
• کهیر
• تب
• علائم گوارشی
• تورم

پزشک می تواند علت بروز علائم شما را تعیین نموده و از بروز یک واکنش آلرژیک جدی و خطرناک در آینده جلوگیری کند. اگر تست حساسیت غذایی شما مثبت باشد، باید از مصرف غذاهایی که نسبت به آن ها حساسیت دارید، اجتناب کنید.

کلام پایانی

مصرف برخی از مواد غذایی می تواند باعث بروز واکنش آلرژیک و ایجاد علائمی مانند خارش پوست گردد. در بیشتر موارد، بروز این مشکل به پروتئین های خاصی که در غذا یافت می شوند، مربوط است. سیستم ایمنی این پروتئین ها را مضر تشخیص می دهد و برای مبارزه با آن ها آنتی بادی فراوری می نماید.

اگر فکر می کنید علائمی مانند خارش پوست به حساسیت غذایی مرتبط است، با پزشک صحبت کنید تا برترین روش درمان تعیین گردد. اگر غذا باعث خارش پوست گردد، تنها راه مؤثر برای برطرف این مشکل اجتناب از مصرف آن غذا است.

این مطلب صرفا جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت وبلاگ منصوری مگ را بخوانید.

منابع: healthline, livestrong