چند بار در روز باید اجابت مزاج داشته باشیم؟ - وبلاگ منصوری

به گزارش وبلاگ منصوری، اجابت مزاج به دفع مواد زائد یاری می نماید و در خصوص سلامتی و عملکرد بدن اطلاعات ارزشمندی در اختیار ما قرار می دهد. برخی از افراد از صحبت کردن در خصوص اجابت مزاج خود خجالت می کشند، اما در هر صورت باید درباره سلامت دستگاه گوارش و دفعات اجابت مزاج اطلاعات کافی داشته باشید تا بتوانید تشخیص دهید که چه چیزی غیرطبیعی است و چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید. ما در این مقاله از خبرنگاران مگ درباره الگوی دفع مدفوع و عواملی که روی آن تأثیر می گذارند، صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

تعداد اجابت مزاج در روز

دفعات اجابت مزاج برای افراد مختلف، فرق دارد و چیزی که برای یک نفر طبیعی تلقی می گردد ممکن است برای دیگری غیرطبیعی باشد؛ اما به طور کلی از 3 بار در روز تا 3 بار در هفته طبیعی در نظر گرفته می گردد. بیشتر مردم الگوی دفع منظمی دارند، یعنی به تعداد دفعات معین و در زمان معینی از روز روده آن ها تخلیه می گردد.

در یک مطالعه، الگوی دفع مدفوع در 98 درصد شرکت نمایندگان بین سه بار در روز تا سه بار در هفته بود. در یک تحقیق دیگر هم محققان نتایج زیر را به دست آوردند:

• تعداد دفعات اجابت مزاج در 50 درصد افراد یک بار در روز، در 28 درصد افراد دو بار در روز و در 5/6 درصد آن ها یک یا دو بار در هفته بود.
• دفع مدفوع در 61/3 درصد شرکت نمایندگان غالباً صبح ها، در 22 درصد افراد بعد از ظهر و در 2/6 درصد آن ها اواخر شب انجام می شد.

ذکر این نکته لازم است که دفعات اجابت مزاج در برخی از افراد بیش از سه بار در روز یا کمتر از سه بار در هفته است و همچنان طبیعی تلقی می گردد. در حقیقت، زمانی فعالیت دستگاه گوارش غیرطبیعی در نظر گرفته می گردد که قوام مدفوع و دفعات اجابت مزاج شما نسبت به چیزی که همواره تجربه می کردید، تغییر کند.

عواملی که بر دفعات اجابت مزاج تأثیر می گذارند

عوامل مختلفی می توانند روی الگوی دفع تأثیر بگذارند که مهم ترین آن ها عبارتند از:

سن

با افزایش سن شیوع یبوست بیشتر می گردد، چون سرعت حرکات دستگاه گوارش کاهش می یابد و مدفوع برای مدت زمان بیشتری در روده باقی می ماند. از سوی دیگر، سالمندان تحرک کمتری دارند و ممکن است از داروهایی استفاده نمایند که روی الگوی دفع تأثیر دارند.

بیماری ها

برخی از بیماری ها روی سلامت روده تأثیر می گذارند و باعث افزایش یا کاهش دفع مدفوع می شوند. بیماری های التهابی روده (IBD) مثل بیماری کرون و کولیت اولسراتیو و حتی گاستروانتریت ویروسی یا آنفولانزای معده (التهاب دستگاه گوارش در اثر عفونت) می توانند دفعات اجابت مزاج را تغییر دهند.

داروها

این روزها مصرف دارو یکی از شایع ترین دلایل یبوست است. چند نمونه از این داروها عبارتند از:

• داروهای ضدافسردگی
• آنتی اسیدها
• داروهای مسکن
• داروهای کاهنده فشار خون

هورمون ها

برخی از هورمون ها مانند پروژسترون و استروژن روی اجابت مزاج زنان تأثیر می گذارند. به عنوان مثال، ممکن است در روزهای منتهی به قاعدگی و در روزهای اول پریود باعث افزایش دفع مدفوع شوند.

رژیم غذایی

غذاهایی که در طول روز مصرف می کنید نقش مهمی در الگوی دفع شما دارند. رژیم غذایی کم فیبر احتمال ابتلا به یبوست و سایر مسائل گوارشی را افزایش می دهد، چون فیبر حجم مدفوع را افزایش می دهد و به حرکت دستگاه گوارش یاری می نماید.

فیبر یک نوع کربوهیدرات است که در غذاهایی گیاهی مثل غلات کامل، حبوبات، میوه ها و سبزیجات یافت می گردد و روده کوچک قادر به هضم و تجزیه آن نیست. درنتیجه، به عنوان توده ای از غذای هضم نشده به روده بزرگ منتقل می گردد تا در نهایت به شکل مدفوع از بدن خارج گردد.

علاوه بر فیبر، اندازه مصرف مایعات هم روی دفعات اجابت مزاج تأثیر دارد. با توجه به اینکه روده بزرگ آب جذب می نماید، مصرف ناکافی مایعات باعث سفت شدن مدفوع شده و دفع آن را سخت می نماید.

اندازه فعالیت بدنی

اگر ورزش نمی کنید و نسبتاً بی تحرک هستید، ممکن است بیشتر به یبوست مبتلا شوید. چون فعالیت بدنی به عملکرد روده بزرگ و دفع راحت تر مدفوع یاری می نماید و کم تحرکی باعث کاهش حرکات روده می گردد.

استرس

استرس یا اضطراب شدید می تواند روی دفع مدفوع تأثیر گذاشته و در برخی از افراد به یبوست یا اسهال منجر گردد.

عوامل اجتماعی

برخی از مردم در مکان های عمومی، محل کار یا زمانی که افراد دیگری در نزدیکی آن ها هستند، برای رفتن به سرویس بهداشتی مشکل دارند و علیرغم احتیاج به اجابت مزاج از انجام این کار خودداری می نمایند. درنتیجه، با گذشت زمان توانایی بدن برای واکنش نشان دادن به نشانه های دفع مدفوع کاهش پیدا می نماید که این موضوع می تواند باعث یبوست گردد.

نکاتی برای داشتن الگوی دفع منظم

اگر می خواهید اجابت مزاج منظم تری داشته باشید باید با رعایت نکات زیر سبک زندگی خود را اصلاح کنید:

افزایش مصرف فیبر

مصرف غذاهای غنی از فیبر می تواند با سفت و حجیم کردن مدفوع هم از یبوست و هم از اسهال جلوگیری کند. برای حفظ سلامت دستگاه گوارش باید هر روز حدود 30 گرم فیبر مصرف کنید. اگر دریافت این اندازه فیبر به وسیله رژیم غذایی برایتان سخت است، می توانید از مکمل های فیبر بهره ببرید.

مصرف پروبیوتیک ها

پروبیوتیک ها با افزایش باکتری های مفید روده از سلامت روده محافظت می نمایند. آن ها به درمان اسهال یاری می نمایند، به ویژه زمانی که اسهال از عفونت یا مصرف آنتی بیوتیک ناشی می گردد. بعلاوه می توانند با بهبود قوام و افزایش دفعات اجابت مزاج از بروز یبوست جلوگیری نمایند.

نوشیدن آب فراوان

کم آبی بدن احتمال یبوست را افزایش می دهد. بنابراین باید میزان زیادی آب بنوشید تا مطمئن شوید که دچار کم آبی نمی شوید و مدفوع شما نرم بوده و به راحتی دفع می گردد.

افزایش فعالیت بدنی

برای اینکه بدن و روده های سالمی داشته باشید باید 3 تا 4 بار در هفته و هر بار حداقل 30 دقیقه ورزش کنید. ورزش با افزایش فعالیت عضلات روده باعث منظم تر شدن اجابت مزاج می گردد. برای یاری به حرکاتی که مواد غذایی هضم شده را در روده منتقل می نمایند، پیاده روی یا سایر فعالیت های ورزشی را در برنامه روزانه خود بگنجانید.

زمان مراجعه به پزشک

اجابت مزاج سالم به این معنی است که فرد به طور منظم به سرویس بهداشتی می رود و مدفوع او نرم بوده و به راحتی دفع می گردد، یعنی در هنگام تخلیه روده بزرگ احساس درد یا ناراحتی نمی نماید.

مدفوع آبکی یا شل نشان می دهد که در اثر عفونت یا عوامل دیگر بقایای مواد غذایی با سرعتی بیش از حالت معمول از داخل روده بزرگ عبور نموده اند. اسهال مزمن می تواند به کم آبی بدن، برهم خوردن تعادل الکترولیت ها و کمبود مواد مغذی منجر گردد، چون محتویات روده به سرعت دفع می شوند و روده نمی تواند آب و مواد مغذی موجود در آن ها را جذب کند.

مدفوع گلوله مانند هم غیرطبیعی بوده و معمولاً نشانه یبوست یا تخلیه ناقص روده است. غالباً دفع این نوع مدفوع سخت بوده و حتی ممکن است به عوارض دیگری مانند هموروئید (بواسیر) یا نهفتگی مدفوع (مدفوع غیرقابل دفع) منجر گردد.

الگوی دفع مدفوع در همه افراد می تواند هر از گاهی تغییر کند. معمولاً تغییر در عادت دفع مدفوع ظرف چند هفته به طور خودبه خود برطرف می گردد؛ اما اگر بیشتر از یک تا دو هفته طول کشید یا با علائم زیر همراه بود، باید به پزشک مراجعه کنید:

• درد مداوم یا شدید شکم
• مدفوع خون آلود
• مدفوع سیاه رنگ
• کاهش وزن ناخواسته یا تب که با اسهال یا یبوست همراه است
• استفراغ خون یا ماده ای که شبیه تفاله قهوه است

پزشک با آنالیز سبک زندگی، رژیم غذایی و تاریخچه پزشکی شما و بعلاوه داروهایی که مصرف می کنید، دلیل اجابت مزاج زیاد یا کم را پیدا نموده و درمان مناسب را توصیه می نماید.

کلام پایانی

تعداد دفعات اجابت مزاج می تواند به طور چشمگیری از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما معمولاً در بیشتر افراد بین 3 بار در روز تا 3 بار در هفته متغیر است. اگر عادت دفع مدفوع شما به طور قابل توجهی تغییر کرد یا با علائم نگران نماینده مانند مدفوع خونی، تب، کاهش وزن ناخواسته و… همراه بود، حتماً برای آنالیز های بیشتر به پزشک مراجعه کنید.

این مطلب صرفا جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت وبلاگ منصوری مگ را بخوانید.

منابع: insider, healthline, medicalnewstoday